top of page

İlişkide Mutluluğu Engelleyen Yaklaşım: Rol Biçmek

Duygusal yakınlığı arttırmak ve sürdürmek için başladığınız aşk ilişkinizde uzun soluklu bir beraberlik istiyorsanız kendinize ve partnerinize tanıyacağınız özgürlüğün limitini çok yüksek tutmanız gerekiyor olabilir.


Aşk, ilişki, yakınlık gibi kavramlar bir araya geldiğinde partneri özgür bırakmak çoğu zaman insanlara korkutucu geliyor.

Bıraksa kaçıp gidecekmiş gibi bir his ile dolu olan kişiler sevdiklerini çok daha sıkı sarıp sarmalamak adına yaptığı her şeyden haberdar olmak, her yapılanı birlikte yapmak gibi bir kısır döngünün içine düşebiliyor. Bu durum başka bir yazının konusu olabilir, bugün farklı bir özgürlükten ve limitsizlikten bahsetmek istiyorum.




Sanmayın ki, en zoru uzaklaşmak ve yaptığı bazı şeyleri merak etmemek.


Sanmayın ki, birazdan bahsedecek olduğum kısıtlılık alanından tek bir okuyuşta ya da düşünüşte çıkabileceksiniz. Bahsedeceğim ve bağımsızlaşmak gereken alan katman katman insanın kimliğine işlemiş ve günümüzde birçok kaynak tarafından beslenmekte, fark edilmeden yönetilmektedir.


Partnerinizi özgür bırakmanız gereken alan nedir?


İlişkideki rolünü ve o role yüklediğiniz anlamı özgür bırakmanız gerekiyor.


Benzer şekilde kendinize biçtiğiniz rolü ya da rolünüze yüklediğiniz anlamı özgür bırakmanız gerekiyor.


Her birey kendisine aktarılan kültürel öğelerle birlikte ilişki içerisinde aldığı sorumluluklarla bir rolün içine girer. Bazen de bireysel tercihlerle rolünü şekillendirmeyi seçer.


Bir de ilişki içinde hiç olmaması gereken bir durum var: Partnere rol biçmek.


Rol Biçmek Nedir?


Bir partnerde olmasını beklediğiniz, arzuladığınız davranış ve yaklaşım biçimleri onun üstlenmesini beklediğiniz roldür. Bu rol dağılımı günümüzde daha cinsiyetçi yaşanıyor.


Ataerkil cinsiyetçi roller var iken aynı zaman modern ve çağdaş görünen cinsiyetçi roller de var.

Ataerkil cinsiyetçi roller ile ilgili kolayca örnek verebiliriz: Koruyucu, kısıtlayıcı erkek, sahiplenici, kıskanan ve belki iş hayatını, ilişkilerini düzenleyen bir sevgili. Veya erkek çocuğa nasıl erkek olunacağını öğreten bir baba ya da kız çocuğa nasıl masum, saf kalarak bir erkeğe hizmet edeceğinin pratiğini yaptıran baba…



Evi çekip çeviren, yemeği düşünen, çamaşırları yıkayan, ütüyü yapan, mutfak için tasarruflu harcamalar yapan, evin içinde düzeni ve birliği, anlaşmayı sağlayan anne ya da sevgilisinin sözünden çıkmayan, erkekliğini gücendirmeyen bir sevgili…

Modern ve çağdaş görünen cinsiyetçi ilişki rolleri neler olabilir?


Ev işlerini eşit yapmak için dayatan kadın, kadından daha çok çocuğun sorumluluğunu üstlenen erkek...


Çalışan kadın, çalışmayan erkek evliliği, hiç ev işi yapmayan kadın ve evinde ücretli ev işçisi çalıştıran kadın...


Sevgilisine hiç jest yapmayan ve her şeyi doğallığa bırakmış, hediyeleşmeyi değersizleştiren bir kadın ya da erkek.

Sevgilisini hiç uyarmayan, yaşamanın tüm sorumluluğunu kadına bırakmış özgürlükçü, rahat erkek.


Yukarıda yazılanların hepsi yeri ve zamanı geldiğinde değerli, anlamlı olan davranışlar ve tercihler.

Peki, burada özgürlüğü nasıl bulacağız ve mutlu uzun soluklu bir ilişki yaşayacağız?


Öncelikle yeni başladığınız bir ilişkide ya da evliliğinizde sizi mutlu edecek, güven duygusunu sürdürecek belirli şartlar ve koşullar aramaktan uzaklaşmanız gerekiyor.

Bir başka deyişle, sizi her saat başı aramayan, aradığınızda her telefonunuza yanıt vermeyen ya da farklı yoğunlukları nedeniyle bir iki gün kısa görüşmeler yapmak zorunda kaldığınız sevgilinizin size olan ilgisinin kaybolduğu düşüncesinden uzak kalabilmeniz önemlidir.


Bir kadın ya da erkeğin ilişki içinde veya evlilikte hangi sorumlulukları, hangi davranışları ya da giyim tarzının nasıl olması gerektiği ile ilgili karşınızdaki kişiyi engelleyen onun kendi tercihlerini kısıtlayan davranışlardan da uzaklaşmanız gerekiyor.


Başka bir yandan ise sürekli özgürlükten ve modernlikten dem vurarak öyle olmanız gerektiğine inanarak yapmaktan sakındığınız kaçtığınız rol ve sorumlulukları da üstlenmeniz gerekiyor.


Çocuk bakımı ile ilgili düşündüğünüz, anlamlandırdığınız, arzuladığınız rol dağılımı sizin zihninize dizilerle, masallarla işlenmiş olabilir. Bu sadece çocuk bakımı ile ilgili değil, ilişkiye dair beklenti ve roller hakkındaki yaklaşımlarınızı da kapsar. Bu anlamda bir beklentinizin gerçekleşmemesi sizi ilişkiniz hakkında mutsuzlaştırıyor, aranızda tartışmaların çıkmasına neden oluyorsa o beklentinin size nereden geldiği ve nasıl oluştuğu konusunda düşünmeniz gerekiyor.





Tabii, burada gözden kaçırılmaması gereken başka bir konu var. Bir beklentiden vazgeçmek sizin kendi yaşamınıza dair olan isteklerinizden ve amaçlarınızdan geri çekilmenizi sağlıyorsa o zaman yaptığınız sorgulama doğru değildir.

İlişki her zaman besleyip büyüten gelişime olanak sağlayan bir yapı olduğunda anlamlı ve özeldir. Zaten bu nedenle rol biçmemek, rol edinmemek gerekir.


Çalışan bir kadının, çalışmayan bir kadın eşten aynı sorumluluğu almasını beklemek partnere, dolaylı olarak ilişkiye zarar verir.

Gece geç saatlere kadar çalışan bir erkek eşten eşitlik adına ev işini yapmasını beklemek ilişkiye duyulan güvene zarar verir.

Genel olarak roller olması gerekenler olarak inandığımız durumlardan oluşur. Bu durumlar ise popüler kültür kaynakları ile bireylere aktarılır. Diziler, filmler, sosyal medya görselleri ve ne yazık ki, son dönemde iyice artan kısa videolarla zihniniz özgürleşmekten daha çok kısıtlılık altında kalıyor.


Bir ilişkiyi anlamlı yapan hem bireysel isteklere hem yaşamın getirdiği durumlara uygun olarak birlikte paylaşımda bulunabilmektir. Ancak böyle bir ilişki özgürleştirici, geliştiricidir, sürdürülmeyi hak eder.


Böyle bir ilişkiyi yaşayabilmek içinde tüm dış koşullardan, dışarıdan öğrenilen beklentilerden ayrı olarak ikili olarak iç dinamiklerinize ve ortak yaşam beklentilerinize göre bir ilişki dinamiği oluşturmanız gerekir.


Gözden Kaçmasın




Ücretsiz abone olarak bireysel, ilişki, çift ve aile danışmanlığı konusunda yayınlanan her yazı için kısa bir mail alabilirsiniz.



Deniz Can kimdir?

Sitede yayınlanan yazıların yazarı.


Bireysel & İlişki & Aile Danışmanı.


Uzman Sosyolog.



Deniz Can'ın yayınlarını dinleyebileceğiniz platformlar:






YASAL UYARI: Sayfada yer alan sağlık ile ilgili bilgiler yalnızca eğitim amaçlıdır ve bir sağlık uzmanı tarafından uygulanan tıbbi tedavinin yerini alması amaçlanmamıştır. Bilgilerin okuyucunun durumuna uygunluğunu belirlemek için mutlaka uzmana danışılmalıdır. Bu sitede yer alan yazıların tümü bana ait olup telif hakkı yasası ile korunmaktadır.



bottom of page