“Bir yelkenliyim şimdi ben senin limanında Fırtınalardan geldim sende dinleniyorum. Bu huzur, bu sessizlik hiç bitmesin diyorum; En eşsiz dakikalar sürsün senin yanında...”
Ümit Yaşar Oğuzcan
Eksik kalmış ne varsa çocuklukta hemen hepsi aşk hayatına serpiliyor.
Aşka yaklaşımımız çoğu zaman dinlenme, kabullenilme, sevilme arayışında oluyor.
Ne yazık ki, son dönemde aşka yaklaşım aşktan uzakta maddi rahatlık, konfor ya da bakım ihtiyacını karşılamak için dahi olabiliyor. Ona aşk demiyoruz ama, onların da ilişkilerinin başka bir temel üzerinden yükselip devam ettiği gerçeğinin de farkındayız.
Aşk hayatında partnerle olan ilişkimizi belirleyenin bize ilk kez bakım veren kişi olduğundan daha önceki yazılarda da bahsetmiştim. Bu kişiyle kurduğumuz ilişkinin hem sosyal hem özel hayatımızdaki ilişkileri etkilediği üzerinde durduğum yazıya buradan ulaşabilirsiniz.
Hem sevgilinizin/eşinizin hem kendinizin bağlanma stilinin nasıl olduğu hakkında ilişki içindeki tutum ve davranışlar üzerinden bilgi sahibi olabilirsiniz. Bu bilgi ilişkinizin sağlıklı ve keyifli olabilmesi için birçok problemi aşabilmeniz için güzel bir perspektif sunacaktır.
Bağlanma stilleri genel olarak dört ana yapıda ortaya çıkar: Güvenli, Kaygılı, Kaçıngan ve Dağınık bağlanma.
Güvenli Bağlanma
Güvenli bağlanma stiline sahip olan bireyler daha çok ilişkide olduğu kişilerle uygun sınırlar içinde yakınlıklarını sürdürürler. Aynı zamanda ilişkide oldukları insanların duyguları ve düşüncelerine dair anlayışlı, farkındalıklı bir tutumları vardır. İlişki içinde kendilerini güvende, memnun hissederler. Partnerlerinin tepkilerine ve onayına bağlı olmadan hem kendileri hem başkaları hakkında düşünceleri vardır, bu düşüncelere sadık kalabilirler. Tek başına kalma korkusu, reddedilme endişesi olmadan içten ve samimiyetle yakın ve anlamlı ilişkiler kurabilirler.
Güvenme Bağlanma Stilinde Olanların Davranışları
· Büyük ölçüde dürüstlerdir.
· Hoşgörülüdürler.
· Duygusal yakınlık kurmaktan çekinmezler.
· Kendi öz değerlerini takdir edebilirler ve samimi bir ilişki içerisinde kendileri olmaktan çekinmezler.
· İhtiyaç duyduklarında yardım istemekten çekinmezler.
· İhtiyacı olana yardım etmekten çekinmezler.
· Çatışma yaratmaktan çok problemlerle çözüm odaklı yaklaşmayı seçerler.
· Duygusal olarak dengeli davranırlar.
Kaygılı Bağlanma
Kaygılı bağlanan kişiler ilişkide olduğu kişilerden daimi olarak yakınlık, ilgi bekler ve her davranış ve düşünceleri için onay almak isterler. Bazı durumlarda reddedilme yaşadıklarında aşırı duygusal tepkiler vererek rahatsızlıklarını gösterirler.
Kaygılı Bağlanma Stilinde Olanların Davranışları
· Hem bir ilişkiye başlamak isterler hem de ilişki başlama ihtimali ortaya çıktığında bir şekilde durumu bozarlar.
· Yakınlık arayışı içinde olurlar ama yakınlaşacak kadar güvenli hissetmezler. Bu tür insanlar tam bir samimiyet kurmak ve yaşamak konusunda oldukça çelişkili davranışlar sergilerler.
· Sınırları gözetmekte zorlanırlar. İlişkilerinde araya biraz mesafe girdiğinde bunu ilişkinin biteceğine yönelik bir tehdit ya da işaret gibi algılarlar. Bu algı onların aşırı endişeli, korkulu ve dürtüsel davranmalarına neden olur.
· Öz-değerlerine bakış açıları daha çok diğerlerinin davranışlarına bağlıdır. Herhangi incitici, kırıcı olarak yorumladıkları bir davranış karşısında hemen saldırganlaşır ve ilişkide oldukları kişiyi incitmekten çekinmezler.
· Kıskançlık en belirgin özelliklerindendir. İlişkide oldukları kişileri kendilerine yakın tutmak için onları kontrol etmeye çalışırlar. Aynı zamanda ilişkideki partnerlerine taktikler uygulayarak kendilerine güvenmelerine, inanmalarına engel olur ve mümkün olduğu kadar özgürlüklerini kısıtlamaya çalışırlar.
· Kendilerini iyi hissetmeleri için sürekli karşıdan ilgi ve sevgi görmeleri gerekir.
Kaçıngan Bağlanma
Kaçıngan bağlanma stiline sahip olan kişiler genel olarak ilişki kurmaktan kaçarlar. Kendilerinin diğerlerinden daha üstün, daha yetenekli ve yakın ilişkilere ihtiyaç duymayan olarak görürler.
Kaçıngan Bağlanma Stilinde Olanların Davranışları
· İlişki kurmak istediğinizde, yakınlaşmaya çabaladığınızda geri çekilme eğilimi gösterirler.
· Genellikle mesafeli, kapalı olurlar. Katı, hoşgörüsüz olurlar.
· İnsanları aşırı muhtaç rolüne girmekle suçlarlar.
· Geçici ve kısa süreli ilişkileri tercih etme eğilimindedirler.
· İlişki içindeki problemleri çözmektense kaçmaya eğilimlidirler.
· İlişki içinde oldukları kişiden sır saklamaya eğilimlidirler.
· İlişkide oldukları kişilerin duygularını görmezden gelmeye çalışırlar.
· Bağımsız, duygusal mesafesi çok olan bir ilişki kurma ve sürdürme eğilimindedirler.
Dağınık Bağlanma
Dağınık bağlananlar hem yakın ilişki kurmak isterler hem de buna engel olacak şekilde davranırlar. Çocukluk döneminde istismara uğramış, ağır travmalar geçirmiş olan bireyler kendilerini korumak için duvarlar örmüşlerdir. Bu duvarları hem aşmak isterler hem de aşmaktan korkarlar.
Dağınık Bağlanma Stilinde Olanların Davranışları
· Hem aşırı sevgi gösterirler hem nefret ediyormuş gibi davranırlar. Bu halleriyle kafa karıştırıcı bir tavırları vardır.
· Kendilerine duyarsız, bencil ya da kontrolcü davranıldığında saldırgan davranışlar gösterilmeye eğilimlidirler.
· İlişkinin çok güzel olduğundan bahsederken aynı zamanda sizi kendisine değer vermemekten ve önemsememekten dolayı suçlayabilirler.
Bağlanma stilleri bazen ilişkilere göre farklılıklar gösterebilir. Bu da aslında hayatınızın hangi döneminde bağlanma ile ilgili bir zedelenme yaşadığınıza bağlı olarak değişebiliyor.
Okumak İsteyebilirsiniz:
Ücretsiz abone olarak bireysel, ilişki, çift ve aile danışmanlığı konusunda yayınlanan her yazı için kısa bir mail alabilirsiniz.
Deniz Can kimdir?
Sitede yayınlanan yazıların yazarı.
Bireysel & İlişki & Aile Danışmanı.
Uzman Sosyolog.
Deniz Can'ın yayınlarını dinleyebileceğiniz platformlar:
YASAL UYARI: Sayfada yer alan sağlık ile ilgili bilgiler yalnızca eğitim amaçlıdır ve bir sağlık uzmanı tarafından uygulanan tıbbi tedavinin yerini alması amaçlanmamıştır. Bilgilerin okuyucunun durumuna uygunluğunu belirlemek için mutlaka uzmana danışılmalıdır. Bu sitede yer alan yazıların tümü bana ait olup telif hakkı yasası ile korunmaktadır.